Tác giả: warnew
Nhân giống và thả cá bản địa về thiên nhiên
Hơn 100 con cá Lia thia (Betta sp.) sinh ra trong chương trình Nhân giống và thả cá bản địa về thiên nhiên của Tổ chức Bảo vệ động vật hoang dã (WAR) đã được thả về khúc sông dưới Cầu Đỏ, một phụ lưu của sông Sài Gòn. Hoạt động thả cá được thực hiện bởi hơn 20 thành viên Câu lạc bộ Em Yêu thiên nhiên thuộc báo Khăn Quàng Đỏ, tuổi 12-15 và sinh viên tình nguyện tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Hiện nay, ô nhiễm nước đã khiến cho nhiều loài cá trong tự nhiên sụt giảm sản lượng. Các loài cá không có giá trị kinh tế ít được quan tâm và sự biến mất của chúng hầu như không được để ý. Điều này ảnh hưởng đến đa dạng nguồn gien cũng như gây xáo trộn, mất cân bằng hệ sinh thái.
Từ tháng 2 năm 2010, Tổ chức WAR tiến hành nghiên cứu đặc tính sinh học, nhân giống và thả lại một số loài cá bản địa không có giá trị kinh tế. Nhiều loài cũng có thể được sử dụng làm cá cảnh. Những loài cá hiện đang được nghiên cứu trong chương trình này gồm cá Lia thia (Betta spp.), cá Tam giác (Trigonostigma espei), cá Lòng tong đuôi đỏ (Rasbora borapetensis), cá Thanh ngọc (Trichopsis pumilla)…”. Những loài này được thu giống trong các chương trình khảo sát của WAR tại Lâm Đồng, Đồng Nai, Phú Quốc, U Minh Thượng.
Rất nhiều loài cá cảnh, cá phóng sinh đang được ưa chuộng ở Thành phố Hồ Chí Minh và các thành phố lớn khác ở Việt nam là cá ngoại nhập. Sau một thời gian, các loài cá này được thả hoặc thoát ra ngoài thiên nhiên, trở thành loài ngoại lai và xâm chiếm môi trường sống của các loài cá nội địa. Tổ chức WAR khuyến khích sử dụng cá nội địa làm cá cảnh hoặc phóng sinh, do chúng không gây thay đổi sinh thái nếu thoát vào môi trường tự nhiên.
Cá Lia thia phân bố ở khu vực miền Nam, thích nghi tốt với điều kiện nước tù hãm, hàm lượng ô-xy thấp do chúng có khả năng sử dụng ô-xy trong không khí. Chúng cũng có thể phát triển trong những môi trường mà nhiều loài cá khác không sống được. Lia thia là nhóm cá có tập tính săn mồi. Thức ăn của chúng là những sinh vật nhỏ, trong đó lăng quăng (ấu trùng muỗi) là thức ăn “khoái khẩu” của chúng. Trước đây, cá Lia thia khá phổ biến ở khu vực nội ngoại thành, Thành phố Hồ Chí Minh. Nhưng do quá trình phát triển của thành phố, các thủy vực như ao, đầm, rạch… vốn là nơi sinh sống của loài này bị san lấp, thêm vào đó, nhiều nơi, nước bị ô nhiễm quá mức khiến loài này càng trở nên hiếm hoi trong điều kiện tự nhiên.
“Những con cá Lia thia được WAR nhân giống và thả về thiên nhiên không những góp phần phục hồi quần thể cá Lia thia bản địa ở khu vực sông, rạch thuộc hệ thống sông Sài Gòn mà còn có tác dụng tiêu diệt ấu trùng các loài muỗi, trong đó có muỗi gây bệnh sốt xuất huyết hoặc các bệnh khác” – Theo ông Bùi Hữu Mạnh, Cán bộ Bảo tồn, Tổ chức WAR.
Trước khi thả cá, các bạn thiếu niên cũng đã dọn sạch rác bên bờ sông. Hoạt động thả cá Lia thia về thiên nhiên giúp học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ các loài sinh vật bản địa, đồng thời định hướng để các em tham gia tích cực hơn trong việc bảo vệ môi trường bằng những hành động hàng ngày của mình.
Trong thời gian tới, Tổ chức WAR sẽ tiếp tục chương trình nhân giống và thả thêm nhiều loài cá không có giá trị kinh tế nhưng là những loài nội địa, có tiềm năng trong ngành cá cảnh.
Một số hình ảnh của buổi thả cá có thể được xem tại đây.
Cứu hộ gần 500 cá thể động vật hoang dã quý hiếm và thả về thiên nhiên
Thành phố Hồ Chí Minh – Đêm qua, ngày 28/04/2014, Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi tiếp nhận gần 500 cá thể động vật hoang dã (ĐVHD) gồm Trăn gấm (Python reticulatus), Trăn đất (Python molurus), Rắn hổ đất (Naja naja kaouthia), Kỳ đà núi (Varanus bengalensis nebulosus), Kỳ đà nước (Varanus salvator) cùng nhiều loài rắn, chim và thú nhỏ khác. Đây đều là các loài ĐVHD quý hiếm có tên trong Sách Đỏ hoặc trong Nghị định Nghị Định 32/2006 của Chính Phủ. Số ĐVHD này được Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an TP.HCM tịch thu từ vụ buôn bán trái phép diễn ra tại xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn,Thành phố HCM. Ngay khi tiếp nhận, nhóm cán bộ Tổ chức WAR đã làm việc đến đêm khuya nhằm đánh giá sức khỏe và phân loại toàn bộ số ĐVHD này.

Sáng nay ngày 29/4/2014, 400 cá thể trong số này đã được Tổ chức WAR phối hợp với Chi Cục Kiểm lâm Tp.Hồ Chí Minh thả về thiên nhiên. Đây là những cá thể mạnh khỏe, có khả năng thích nghi nhanh trở lại với môi trường, bao gồm Rắn hổ vện, Rắn lục đuôi đỏ, Rắn hổ mây, Rắn hổ ngựa, Vịt trời, Chồn đèn và Sóc đất.

Những cá thể còn lại sẽ tiếp tục được chăm sóc sức khỏe tại Trạm Cứu hộ ĐVHD Củ Chi và sẽ được thả về thiên nhiên trong thời gian tới. Từ khi Trạm Cứu hộ ĐVHD Củ Chi thành lập, đây là đợt tiếp nhận ĐVHD thu giữ từ các vụ buôn bán trái phép với số lượng lớn nhất, nâng tổng số số lượng cá thể ĐVHD được Trạm tiếp nhận và cứu hộ tính từ đầu năm 2014 đến nay lên gần 1000 cá thể. Tổ chức WAR đánh giá cao nỗ lực cứu hộ ĐVHD của các cơ quan chức năng và mong đợi nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa trong việc cứu hộ ĐVHD trong thời gian tới
Cứu hộ 35 cá thể rắn Hổ mang chúa quý hiếm
Ngày 1 tháng 11 năm 2013, Tổ chức WAR tiếp nhận 24 cá thể rắn Hổ mang chúa (Ophiophagus hannah) cân nặng tổng cộng gần 52 kg, từ Công an Thành phố Hồ Chí Minh. Hôm sau, ngày 2 tháng 11, Tổ chức WAR tiếp tục cứu hộ thêm 11 cá thể rắn Hổ mang chúa, cân nặng tổng cộng hơn 26kg, từ Công an huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Toàn bộ số rắn Hổ mang chúa này là tang vật của 2 vụ buôn bán trái phép tại Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Tây Ninh.

Trong khi chờ xét xử, các cá thể rắn Hổ mang chúa sẽ được chăm sóc sức khoẻ và phục hồi bản năng hoang dã tại Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi. Sau đó, chúng có thể được thả về rừng.Do thức ăn chính của Rắn hổ mang chúa là các loại rắn nên tại Trạm, mỗi cá thể rắn Hổ mang chúa đều được chăm sóc trong một chuồng riêng. Số lượng lớn cá thể rắn Hổ mang chúa cứu hộ này là một thách thức với Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi, với diện tích và số chuồng cứu hộ như hiện nay. Để đảm bảo việc cứu hộ số lượng rắn này, Trạm đang khẩn trương xây thêm một số khu chuồng Cứu hộ rắn.
Tổ chức WAR xin trân trọng cảm ơn các cơ quan chính phủ, các tổ chức, cá nhân đã hỗ trợ, ủng hộ trong việc cứu hộ ĐVHD Việt Nam!
Cứu hộ Đồi mồi và Vích quý hiếm
Kiên Giang, ngày 31 tháng 7 năm 2013–Ba cá thể Rùa biển gồm một cá thể Đồi mồi (Testudo imbricata) trọng lượng 3 kg hai cá thể Vích (Chelonia mydas), tổng trọng lượng 20,5 kg đã được cứu hộ từ một nhà dân tại Thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.

Ba cá thê rùa biển được cứu hộTrước đó 2 ngày, Tổ chức WAR nhận được tin báo từ một người dân địa phương ở Thành phố Rạch Giá cho biết ba cá thể rùa biển đang được nuôi nhốt trái phép tại một hộ dân trên đường Lâm Quang Ky, Thành phố Rạch Giá.Tổ chức WAR đã đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Chi cục Kiểm lâm Tỉnh Kiên Giang tiến hành kiểm tra và xử lý vi phạm. Kết quả kiểm tra cho thấy những cá thể rùa biển này đã được nuôi nhốt trái phép trong 4 năm và sắp được đem bán. Sau khi được vận động và thuyết phục, chủ nuôi đã đồng ý giao nộp ba cá thể rùa biển này cho Tổ chức WAR cứu hộ. Hiện ba cá thể rùa biển đang được theo dõi, chăm sóc tại Khu cứu hộ Động vật hoang dã Hòn Me. Khi đã phục hồi sức khoẻ và bản năng hoang dã, chúng sẽ được thả về biển. Việt Nam có 5 loài rùa biển và cả 5 loài đều đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do có giá trị kinh tế rất cao. Rùa biển thường bị săn bắt lấy thịt, làm cảnh, làm đồ trang trí. Cả hai loài Vích và Đồi mồi đều có tên trong Sách đỏ thế giới (IUCN) và Sách đỏ Việt Nam. Đây là những loài đặc biệt quý hiếm, bị nghiêm cấm săn bắt, khai thác, buôn bán.
Thêm hai cá thể Mèo rừng được cứu hộ tại Củ Chi
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 6 tháng 3 năm 2013 – Trạm cứu hộ Động vật hoang dã (ĐVHD) Củ Chi tiếp nhận hai cá thể Mèo rừng (Prionailurus bengalensis) tổng trọng lượng gần 7kg, từ một người dân địa phương, cư trú tại Xã Vĩnh An, Huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh tự nguyện giao nộp. Cả hai cá thể đều khỏe mạnh và thể hiện nhiều bản tính hoang dã. Dự kiến hai cá thể này sẽ sớm được thả về thiên nhiên, sau khi được chăm sóc và phục hồi hoàn toàn bản năng hoang dã.

Trước đây, Trạm cứu hộ ĐVHD Củ Chi đã cứu hộ và thả về thiên nhiên 12 cá thể mèo rừng. Hầu hết các cá thể này được tịch thu từ các vụ buôn bán trái phép.Mèo rừng là loài thú ăn thịt, sống đơn độc và thường tránh xa những nơi có con người sinh sống. Tuy nhiên, vì có bộ lông mềm, đẹp nên chúng thường bị săn bắt và buôn bán để phục vụ nhu cầu thời trang, làm thú nhồi bông. Mèo rừng cũng bị săn bắt làm thuốc, làm thịt.
Mèo rừng là loài ĐVHD quý hiếm được bảo vệ theo Nghị định 32-HĐBT, cấm săn bắt và buôn bán trái phép dưới mọi hình thức. Tổ chức WAR khuyến khích người dân không nên mua mèo rừng hoặc các sản phẩm từ mèo rừng. Khi thấy mèo rừng và các loài ĐVHD quý hiếm khác bị buôn bán, nuôi nhốt trái phép, hãy điện thoại đến đường dây nóng của Tổ chức WAR: 0976 06 76 46 hoặc liên hệ các Trạm cứu hộ Tổ chức WAR quản lý để tiến hành công tác cứu hộ.
Khu Cứu hộ Động vật hoang dã Hòn Me tiếp nhận Cu li
Kiên Giang, Ngày 5 tháng 7 năm 2013 – Khu Cứu hộ Động vật hoang dã (ĐVHD) Hòn Me vừa tiếp nhận một cá thể cái loài Cu li nhỏ (Nycticebus pygmaeus), nặng 150 gram từ Chi Cục Kiểm lâm tỉnh Cần Thơ. Tổ chức WAR và Chi Cục Kiểm lâm tỉnh Kiên Giang đã phối hợp cứu hộ cá thể này. Sau gần 9 giờ di chuyển bằng ô tô từ Cần Thơ, cá thể Cu li đã được đưa tới Khu Cứu hộ ĐVHD Hòn Me, tỉnh Kiên Giang an toàn với sức khoẻ khá tốt.

Cá thể Cu li nhỏ được cứu hộNhững ngày đầu mới về Khu Cứu hộ ĐVHD Hòn Me, cá thể Cu li này được cách li và chăm sóc sức khoẻ. Trong thời gian tới, cá thể Cu li này sẽ được phục hồi bản năng hoang dã, sẵn sàng trở về thiên nhiên. Hiện nay, Khu Cứu hộ ĐVHD Hòn Me đang cứu hộ 5 cá thể Cu li, trong đó có 4 cá thể được chuyển từ Trạm Cứu hộ ĐVHD Củ Chi. Đây là lần đầu Khu Cứu hộ ĐVHD Hòn Me tiếp nhận loài Cu li nhỏ quý hiếm này từ tỉnh khác. Hoạt động cứu hộ này đánh dấu cho bước đầu hợp tác của Khu Cứu hộ ĐVHD Hòn Me với các tỉnh thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long. Culi nhỏ là một trong những loài linh trưởng quý hiếm, thuộc danh mục loài sắp nguy cấp (VU) trong Sách Đỏ Việt Nam 2007, số lượng cá thể ngoài tự nhiên bị suy giảm nghiêm trọng do bị mất nơi sống và bị săn bắt làm cảnh. Hãy để Cu li được sống trong môi trường tự nhiên của chúng!
Lần đầu tiên cứu hộ sáu cá thể chim Công quý hiếm
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 5 năm 2013 – Trạm cứu hộ Động vật hoang dã (ĐVHD) Củ Chi lần đầu tiên tiếp nhận 2 cá thể Công xanh việt nam (Pavo muticus) và 4 cá thể Công xanh ấn độ (Pavo cristatus), trong đó có 4 cá thể đực trưởng thành và 2 cá thể cái.Những cá thể Công này được tịch thu tại một cơ sở buôn bán ĐVHD trái phép thuộc phường Phú Thọ Hòa, Quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM), bởi Cảnh sát Môi trường Hà Nội phối hợp với Cảnh sát Môi trường và Chi cục Kiểm lâm TPHCM.

Công hoang dã được cứu hộ
Sáu cá thể Công được cứu hộ đều trong tình trạng khỏe mạnh với bộ lông mượt độc đáo. Dự kiến, hai cá thể Công xanh việt nam sẽ được thả về thiên nhiên trong thời gian tới sau khi sức khỏe hoàn toàn ổn định. Riêng 4 cá thể Công xanh ấn độ là loài ngoại lai không thể thả tại Việt Nam. Trong khi tìm hướng giải quyết phù hợp, chúng sẽ được chăm sóc tại Trạm Cứu hộ ĐVHD Củ Chi, phục vụ công tác giáo dục bảo tồn.
Công xanh việt nam, đặc biệt là cá thể đực trưởng thành, có bộ lông đẹp, màu sắc rực rỡ và do vậy thường bị săn bắt, mua bán để làm cảnh, đôi khi bị ăn thịt. Điều này dẫn đến số lượng chim Công ngoài tự nhiên ngày càng giảm mạnh. Trong Sách Đỏ Việt Nam, Công xanh việt nam là loài nguy cấp (EN) có nguy cơ tuyệt chủng cao.
Cũng trong đợt cuối tháng 5/2013, Tổ chức WAR đã phối hợp với Chi cục Kiểm lâm TPHCM cứu hộ và vận chuyển hai cá thể Gấu ngựa quý hiếm (Ursus thibetanus) từ tỉnh Bình Thuận về Trạm cứu hộ ĐVHD Củ Chi. Hai cá thể này đã bị nuôi nhốt trong chuồng trại chật hẹp suốt hơn 20 năm.Tại thời điểm cứu hộ, thể trạng sức khỏe của chúng rất yếu, một cá thể bị mất một bàn chân trước; có thể do sa bẫy ngoài thiên nhiên trước khi về trang trại nuôi nhốt. Hiện tại, hai cá thể gấu đang được các cán bộ Tổ chức WAR chăm sóc đặc biệt để phục hồi sức khỏe.
Lần đầu tiên cứu hộ Cá sấu dài gần 2m
Thành phố Hồ Chí Minh, 17/03/2012 – Tổ chức Bảo vệ Động vật hoang dã (WAR) phối hợp với Chi Cục Kiểm lâm Thành phố Hồ Chí Minh và Chùa Hoàng Pháp, huyện Hóc Môn cứu hộ một cá thể Cá sấu dài 2m, nặng 30kg. Con Cá sấu này – rất có thể là Cá sấu xiêm – đã được một người dân Quận 7 mua ở Tỉnh Đồng Tháp cách đây 2 năm và mới gửi chùa Hoàng Pháp để phóng sinh. Sau khi làm việc với Chi Cục Kiểm lâm TP.HCM, Chùa Hoàng Pháp quyết định bàn giao cá thể Cá sấu này cho Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi.

Cá sấu xiêm là loài quý hiếm đang bị đe doạ tuyệt chủng ở mức Nguy cấp (theo Sách đỏ Việt Nam). Mặc dù hiện nay một số trang trại gây nuôi Cá sấu xiêm tương đối thành công nhưng ngoài thiên nhiên, hiện chỉ có một quần thể Cá sấu xiêm duy nhất tại Bầu Sấu, Vườn Quốc gia Cát Tiên..
Tại Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi, cá thể cá sấu này đã được cách li, khám bệnh và chăm sóc cẩn thận để phục hồi sức khoẻ và bản năng sinh tồn, sẵn sàng trở về thiên nhiên. Trong thời gian tới,cá thể cá sấu này có thể được thả về sinh cảnh phù hợp.
Sau đợt cứu hộ Cá sấu thành công, Hoà thượng Thích Tam Huệ – Sư Trụ trì Chùa Hoàng Pháp và các tăng ni khác đã tham quan Trạm Cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi và tự nguyện bàn giao thêm cho Trạm 01 cá thể Rắn hổ mang chúa (Ophiophagus hannah) dài 4,5m, nặng hơn 10kg. Cá thể Rắn hổ mang chúa này cũng do một người dân gửi ở chùa Hoàng Pháp để phóng sinh. Trong tương lai, sau khi phục hồi sức khoẻ, cá thể Rắn hổ mang này sẽ được thả về thiên nhiên.
Tổ chức WAR không khuyến khích việc mua các loài ĐVHD quí hiếm và đem phóng sinh. Tuy nhiên, Tổ chức WAR đánh giá cao và trân trọng cảm ơn sự hợp tác của các Đền, Chùa trong việc cứu hộ và thả động vật hoang dã quí hiếm về thiên nhiên.
Đỗ Huyền – Xuân Lâm
Cứu hộ thành công cá thể Rùa biển quý hiếm
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 1 tháng 11 năm 2012 – Tổ chức Bảo vệ Động vật hoang dã (WAR) phối kết hợp với Chi cục Quản lý chất lượng và Bảo vệ Nguồn lợi Thủy sản Thành phố Hồ Chí Minh, cứu hộ thành công cá thể Đồi mồi dứa (Chelonia mydas) quý hiếm nặng 12 kg. Đây là loài rùa biển nguy cấp đang bị đe doạ tuyệt chủng, được xếp vào bậc E (Endengered) theo Sách đỏ Việt Nam. Chúng cũng được IUCN và CITES xếp vào danh mục các loài nguy cấp và cấm khai thác.


Sau khi phát hiện cá thể Đồi mồi dứa này đang bị bày bán tại một tiệm cá cảnh ở quận 5, thành phồ Hồ Chí Minh, một người dân đã thông báo đến đường dây nóng 0976.06.76.46 của Tổ chức WAR. Công tác vận động được thực hiện ngay sau đó, và kết quả: chủ nuôi đã đồng ý bàn giao cá thể Rùa biển này cho Trạm cứu hộ Động vật Hoang dã Củ Chi. Cá thể đã được nhóm cán bộ WAR cứu hộ và vận chuyển an toàn về Trạm. Cá thể này sẽ được kiểm tra sức khỏe, chăm sóc và phục hồi chức năng tại Trạm trước khi được thả về thiên nhiên.
Cùng ngày, Tổ chức WAR cũng đã tiếp nhận một số lượng lớn Động vật hoang dã từ Công an phường 12, quận 10, thành phố Hồ Chí Minh bao gồm (theo nhận dạng ban đầu) bốn cá thể Sóc bay (Hylopestes sp.), 1 cá thể Sóc chuột lửa (Menetes berdmorei); hai cá thể Sóc chân vàng (Callosciurus flavimanus), một cá thể Diều trắng (Elanus caeruleus) và một cá thể chim Shikra (Accipiter badius)Tất cả các cá thể trên đều đã được vận chuyển an toàn đến Trạm cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi cho công tác cứu hộ
Thêm một người dân tự nguyện giao nộp Cu li
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 11 tháng 10 năm 2012 – Anh Nguyễn Doãn Đức, thường trú tại đường 20, Phường Hiệp Bình Chánh, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, đã chủ động liên lạc và tự nguyện bàn giao cá thể Cu li nhỏ quý hiếm (Nycticebus pygmaeus) trọng lượng 200 gram đến văn phòng Tổ chức WAR. Cá thể hiện đã được vận chuyển an toàn đến Trạm cứu hộ Động vật hoang dã (ĐVHD) Củ Chi, được các Bác sĩ Thú ý tại Trạm phục hồi sức khỏe và bản năng để sẵn sàng được thả về thiên nhiên trong tương lai.

Người dân đến giao nộp cá thể Culi tại văn phòng Tổ chức WAR
“Cá thể này đi lạc vào trong khu vực dân cư, nhiều người muốn bắt đem bán nhưng tôi thấy tội nghiệp nên đã xin giữ lại chăm sóc trong thời gian tìm cơ quan đồng ý tiếp nhận cứu hộ. May mắn tìm được thông tin của Tổ chức WAR, tôi lập tức gọi đến đường dây nóng 0976.06.76.46 và được hướng dẫn quy trình giao nộp. Tôi tin tưởng tại Trạm cứu hộ Động vật hoang dã Củ Chi, con vật đáng thương này sẽ được chăm sóc tốt và mau chóng được trở về rừng”, anh Doãn Đức chia sẻ